Waluta Iranu
data publikacji: 14 Lutego 2007
Jednostką pieniężną obecnie jest 1 Rials = 100 dinares, 1 Toman = 10 rials.
Dynastia perska Achemenidów władająca krainą od VII w. p.n.e., podbiwszy Lidię, przejęła wiele obyczajów tego państwa. Również rozpowszechniła na swoim terytorium monety Lidii z lwem i bykiem. Monarchia Perska dopiero w 100 lat po Lidii i Eginie, za panowania Króla Dariusza I (521-486 p.n.e.) zaczęła bić własną monetę, opierając się na systemie monetarnym zdetronizowanego króla Lidii Krezusa. Przetrwał on do czasów upadku monarchii tj. do śmierci króla Dariusza III w 330 r. p.n.e.
Król Dariusz I oraz jego następcy ustalili zasadę, że bicia monet może dokonywać jedynie mennica królewska, a mieszkańcy państwa i podbita ludność mają obowiązek posługiwać się monetami państwa. Król perski zezwalał podbitym państwom na bicie monet ze srebra z wyjątkiem monet ze złota. Dawne tereny Lidii mogły w dalszym ciągu bić monety ze złota lub elektronu (naturalna mieszanina złota ze srebrem).
Na monetach kolejnej dynastii Sassanidów założonej w 222 r. p.n.e. król, traktowany jako przedstawiciel Bóstwa na ziemi, był umieszczany z atrybutami władcy, które miały podkreślić sakralny charakter jego władzy. Na niektórych monetach zaczęto umieszczać wyznaczniki czasu w postaci tzw. indykcji, tj. kolejnego roku panowania władcy. W okresie hellenistycznym (334-30 p.n.e.) w Persji w użyciu była drachma, która przeniknęła z Grecji, a następnie w okresie średniowiecza przeszła do terminologii arabskiej w formie "dirhema", jako nazwa monety srebrnej w większości krajów muzułmańskich. Drachma to garść obejmująca 6 oboli (oboles), tj. 6 prętów metalowych. Obol był wówczas podstawową jednostką pieniężną. W drugiej połowie XIII w. na podbitych przez Mongołów terenach Persji, obok inskrypcji (napisu rytego), pojawiają się wyobrażenia zwierząt np. barana, lwa, konia, psa, ptaka, tygrysa. Pierwsze banknoty perskie o nazwie waluty toman, emitował Cesarski Bank Perski od 1890 r.
W czasie I wojny światowej Persja była terenem walk wojsk brytyjskich, rosyjskich oraz niemieckich. Aby zapobiec połączeniu sił brytyjskich z rosyjskimi, niemiecka armia razem z turecką okupowały mały region w Persji. Niemieckie jednostki działające na tym terenie wprowadziły niemiecką walutę będącą odpowiednikiem lokalnych nominałów. Po wojnie niewykorzystane banknoty zostały zmagazynowane, a kilka lat później większość zniszczyła się w pożarze. Niektóre banknoty można spotkać z opalonymi krawędziami. W 1921 r. przewrót wojskowy wyniósł do władzy oficera Rezę Chana, który po obaleniu dynastii Kadżarów ogłosił się szachem, przybierając imię Reza Szah Pahlawi. Na banknotach zaczęto umieszczać portrety Szacha, a z czasem jego syna.
Po islamskiej rewolucji w latach 1978–1979, rząd irański używał numerowanych przedruków istniejących zapasów niewydanych pieniędzy papierowych, na których zadrukowywał portrety Szacha Iranu. Portrety były zadrukowywane ośmioma rodzajami arabskich wzorów w różnych stylach. Niektórzy obywatele usuwali również portret szacha na własną rękę, np. poprzez wymazywanie lub zakreślanie znakiem "x". Zadrukowywanie banknotów było tymczasową formą nowego pieniądza i miało na celu przyniesienie ujmy i hańby szachowi. Tym samym stanowiło reklamę i zawierzenie nowej Republice.
Na obecnych banknotach emisji Centralnego Banku Islamskiej Republiki Iranu widnieje portret przywódcy opozycji muzułmańskiej ajatollaha Chomejni i motywy arabskie. Kliknij link poniżej i zobacz je na stronach internetowych banku centralnego Iranu.